Monday, January 09, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 11, 2012

Kahilas sa Senado


Samtang nagkaduol ang pagsugod sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona, ang mga senador nga niisip sa ilang kaugalingon nga mga eksperto sa balaod nagsige og tambag sa ilang kaubanan sa pagtuon sa mga libro sa balaod ug sa mga lagda sa pagtimbang-timbang sa mga ebidensiya pag-andam sa ilang kaugalingon sa mahinungdanon nilang gimbuhaton.
Way lalis nga kinahanglang mangandam ang mga senador alang sa mahinungdanong husay.  Apan gihilasan ko sa mga senador nga gustong mokumbinser sa katawhan nga mahimo silang mausab sa usa lang ka pamilok, o sa pila lang ka adlaw nga pagbasa sa mga libro sa balaod ug ebidensiya.  Kasukaon ko sa ilang pasalig nga manglingkod sila isip ligdong nga mga maghuhukom.

-o0o-

Ang nihukas sa pagpaka-aron-ingnon sa mas hamtong niyang kaubanan mao ang di abogado nga si Senador Antonio Trillanes IV.  Inay sundon ang nanggungis na niyang kaubanan, gisubay ni Trillanes ang sukaranan, kasaysayan ug mga prinsipyo sa impeachment process nga igo lang natong gikopya sa Estados Unidos.
Nahibaw-an ni Trillanes nga di tinuod nga husay sa korte kon dili politikanhon ang impeachment trial.  Nga ang hukom sa mga senador di kinahanglan nga ipasikad lang sa mga ebidensiya.  Mahimo silang mohukom pag-absuwelto o pagkonbikto ni Corona pinasikad sa ilang gituohan unsay mas makaayo sa nasud ug sa katawhan.

-o0o-

Laing timaan nga politikanhong proseso ang impeachment trial mao ang kahilom sa konstitusyon kon unsa kalig-on ang mga ebidensiya nga gikinahanglan pagkonbikto sa sinumbong:  Beyond reasonable doubt ba sama sa mga kasong kriminal?; preponderance of evidence sama sa mga kasong sibil?; o substantial evidence sama sa mga kasong administratiba?
Matod ni Trillanes kon tinuoray pang husay ang impeachment trial, gisangon unta ni ngadto sa Korte Suprema nga giduma sa mga maghuhukom nga way lama sa politika ug maoy tinuod nga mga batid sa balaod.  Gitugyan ni sa Senado aron matuki ang politikanhong mga krimen batok sa katawhan.

-o0o-

Maong sa sunod higayon nga magbuwa ang baba nilang Senate President Juan Ponce Enrile ug kaubanan pagpanghudlat nga mahimo nilang kontrolahon unsay ipanulti ug himuon sa tanang nahilambigit sa husay, palihug pikati sila.  Ang mga senador, bisan magsul-ob na og maroon nga mga kapa, magpabiling mga suluguon sa katawhan.
Di nila masigaan sa mata ug mapahilom ang katawhan nga mopadayag sa ilang hunahuna mahitungod sa mga pasangil batok ni Corona.  Ug di mahimong bungul-bungolan lang sa mga senador ang sentimento sa publiko sa wa pa, atol sa ug bisan human na sa husay.  Kay ang katawhan mao ang tinuod nilang agawon.  Nga mas sayon nga motangtang nila sa katungdanan pinaagi sa sunod nga piniliay kay ni Corona ug sa ubang mga mahistrado nga wa pilia sa katawhan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com