Monday, May 10, 2010

Arangkada of Leo Lastimosa for May 11, 2010

                        Mga bayani sa piniliay

 

            Sa ilang kaikag pagkumbinser sa madudahong mga politiko mahitungod sa katakos sa PCOS machines ug sa bag-ong teknolohiya pag-iskutenyo sa mga boto, ang kadagkoan sa Comelec nakalimot pag-andam sa mga magtutudlo unsaon pagpahapsay ang dagan sa piniliay kon dasmagan na sila og kaliboan ka mga botante nga di mahitabong mapahiluna sa hagip-ot, gubaon ug alimuot nga classrooms sa atong mga tulonghaang publiko.

            Kon kinsa may mga nagpasiugda sa time and motion study sa Comelec nga nipasalig nga makabotar ang usa ka libo ka mga botante sa usa lang ka presinto sud lang sa 11 ka takna, angayng bitayon.  Ang kaguliyang sa piniliay maoy labing dakong sagpa sa ilang pangangkon.

-o0o-

            Sa akong pagsaksi sa testing ug sealing sa PCOS machines sa Abellana National School niadtong Dominggo, bisperas sa piniliay, nabalaka na kong daan nga nagtan-aw sa kahagip-ot sa classrooms ug hallways.  Inay buwagon ang mga presinto, gisikit pa gyod.  Kon napu ray makasud sa presinto ug 20 ray makalingkod sa holding rooms, asa man intawon ipahimutang ang mas daghan nga maghuwat?  Apan ang akong panagana natabonan sa pagsaulog sa mga sakop sa board of election inspectors (BEIs) dihang ilang napamatud-an nga makabasa diay sa mga balota ang PCOS.

            Pag-abot nako sa Abellana pasado alas-6 gahapon sa buntag, akong nasaksihan ang inanay nga pagkatinuod sa tanan nakong kahadlok.  Nga mao say nahitabo sa tibuok Sugbo ug tibuok nasud.

-o0o-

            Ang labing klarong sulbad sa suliran mao ang pagpamalit og dugang PCOS machines, o mas moderno ug mas kasaligan nga mga makina, sa sunod nga mga piniliay.  Ang hinungdan nga gilumpong ang 1,000 ka mga botante sa usa lang ka presinto mao ang pait nga kamatuoran nga 82,000 ra ka PCOS ang mapalit sa P7.2 bilyones nga gigahin sa Kongreso alang sa automation sa piniliay.

            Kon doblehon ang gidaghanon sa PCOS machines, aron 500 na lay magpunsisok sa matag presinto, kinahanglan tang moggahin og laing P7.2 bilyones.  O tingali makakita na tag mas barato ug maayong mga makina, salamat sa way kinutobang pagdis-og sa teknolohiya.

-o0o-

            Ang paglugway sa Comelec hangtod sa alas-7 sa gabii mahimong hangpon sa mga botante nga determinadong mosalmot sa makasaysayanon nga labing unang nasudnong automated nga piniliay.  Mahimo sab nga magmingaw kon paundayonan sa mga botante ang ilang panluod sa bag-ong sistema sa piniliay nga gipakaingon og mohimong mas sayon apan nilisudlisod na man hinuon sa paggamit sa ilang katungod pagpili.

            Di hinuon angayng kalimtan nga, taliwa sa nasudnong kalangay, may mga sakop sa BEIs nga mas takos kay sa uban sa pagpaspas sa piniliay ug may mga botante nga wa mopaundayon sa mas makaiibog nga awhag sa pagbagulbol, hinunoa nitun sa ilang dila ug mapailubong nagpaabot sa ilang nasiyam-siyaman nga kahigayonan pagpili.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com