Tuesday, November 17, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for November 18, 2009

                        Lingla sa lana

 

            Karon nabisto na gyod.  Kon unsay tinuod nga gipasabot ni Energy Secretary Angelo Reyes sa iyang pasalig nga na-audit na ang mga libro sa higanteng mga kompaniya sa lana.  Di gyod diay siya maoy nangunay sa pagsusi sa books of accounts sa Petron, Shell ug Chevron (kanhi Caltex), sukwahi sa iyang nahaunang pangangkon.

            Ang naghimo sa audit mao ang SyCip Gorres Velayo & Co. (SGV & Co.), ang labing dakong kompaniya nga nangalagad sa nagkalainlaing propesyon sa nasud karon.  Matod ni Reyes siyay niawhag sa SGV kay silay labing takos nga mosubli sa mga libro sa mga kompaniya sa lana.  Mapagarbuhon pang nitataw nga wa siya pabayra sa ilang serbisyo.

                        -o0o-

            Duna lay gamayng problema.  Ang SGV mao ang sinuholan nga auditors sa kasagaran sa mga kompaniya sa lana.  Unsaon man nato pagsalig sa kaligdong sa audit sa SGV nga naa man sila sa payroll sa higanteng mga kompaniya nga gidudahang nagpaburot sa ilang ginansiya?

            May sukaranan ang pasangil ni Senate President Juan Ponce Enrile nga ang pagduol ni Reyes sa SGV dakong binuang.  Kay way kalainan sa pag-awhag sa usa ka abogado sa pag-unay sa iyang kaugalingong mga kliyente.  Kalain gyod diay ning pamunoang Arroyo.  Gawas diay nga wa magtagad pagtuman sa ilang gimbuhaton, nitugyan pa sa mga kompaniya sa lana pagsusi sa ilang kaugalingong patigayon.

                        -o0o-

            Matod ni Reyes nibalibad nang Commission on Audit (COA) nga ang ilang hurisdiksiyon kutob ra sa mga buhatan sa kagamhanan, way labot ang pribadong mga korporasyon.  Apan niangkon siya sa samang higayon nga may gahom si Presidente Arroyo sa pagsusi may sukaranan bang sibaw nga mga pagduda nga gipaburot pag-ayong presyo sa lana.

            Nga maoy lisod ipatin-aw sa Malakanyang.  Nganong wa man maggunok si Arroyo sud sa daghan na uyamot nga katuigan batok sa mga kompaniya sa lana?  Bisan kon ang iyang kaugalingong sakop sa gabinete, si kanhi Neda secretary general Ralph Recto, nipagawas na sa ilang kuwentada nga overpriced baleg P8 matag litro ang mga produkto sa lana.  Ug bisan kon gimandoan na siya sa hukmanan pag-audit sa Petron, Shell ug Chevron.

                        -o0o-

            Nisugyot si Enrile nga ang Bureau of Internal Revenue (BIR), Department of Energy (DOE) ug Department of Justice (DOJ) ang angayng pagsusi kon pila gyod ang kita sa mga kompaniya sa lana ug kon unsa kamakiangayon sa ilang pagtakda sa presyo sa ilang mga produkto.

            Ang oil deregulation law nitahas sa DOE ug DOJ sa pagsusi sa mga libro sa mga kompaniya sa lana matag karon ug unya.  Apan, nakatag-an ka, wa ni ipatuman sa kagamhanan.  Ang matinud-anong gipatuman ni Arroyo mao rang mga probisyon nga naghatag og katungod sa Petron, Shell ug Chevron pagpasaka sa ilang presyo sa way pagpananghid sa kagamhanan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com