Tuesday, January 06, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for January 7, 2009

              ULI SA BUHIS

 

       Atubangan sa bantok kaayo nga panghambog sa mga opisyal sa kagamhanan nga ang Pilipinas maoy labing andam sa pagpanagang gawas nga di grabeng maigo sa kalibotanong krisis sa ekonomiya, sa nangalisbo nga mga ulug-ulog nga andam nang mga programa pagpanalipod sa katawhan gikan sa krisis apan wa pay bisan usa nga nagtagad paghatag og bisan unsang detalye, ug sa nanimaho nga pamolitika sa mga nagpaugat gihapon sa cha-cha pagtabon sa nagkayamukat nga mga eskandalo ug pagsuway paglugway sa talitapos nang termino sa mga nagtungkawo sa gahom, morang huros sa lab-as nga huyuhoy ang sugyot ni Senador Mar Roxas paghatag og P5,000 ngadto sa duha ka milyon ka mga mamumuo sa nasud.

            Nangambisyon si Roxas nga mag-presidente sa 2010.  Mahimong pa-pogi rang iyang sugyot.  Apan mao ni labing unang undanon nga panagang sa krisis nga naluwatan taliwa sa kalaworan sa taphaw nga mga pagarpar.

-o0o-

            Daghan ang mopagakpak sa awhag ni Roxas.  Dako ning tabang alang sa matag usa sa duha ka milyon ka kabos nga mga pamilya nga nagsalig sa suholan sa mga anak sa singot.  Ang P5,000 isipon nga uli sa buhis (tax rebate) nga gikuha nang daan sa kagamhanan sa wa pa madawat sa mga mamumuo ang ilang suholan.  Sakto sab si Roxas.  Nga ang P10 bilyones nga maggasto sa nasudnong kagamhanan pagpatuman sa iyang sugyot mora lang og pisik sa kinatibuk-an nga P1.415 trilyones nga gahin alang sa 2009.

Ang P10 bilyones nga madawat sa mga mamumuo di nila ilubong sa yuta.  Labaw nang di nila daoban aron maagiw ug mahanaw.  Mabubo ang tanan sa mga tindahan ug kamerkadohan.  Sa ato pa, mahibalik ra gihapon sa panudlanan sa kagamhanan, mahimo gani nga may tubo pa, pinaagi sa buhis sa inadlaw nga mga palaliton ug pangalagad.  Gawas nga makapalit na sa labing batakan ug labing dinalian nga mga panginahanglan sa katawhan, ang ekonomiya mao ang labing mabulahan.

-o0o-

            Ang bag-ong sugyot ni Roxas maoy dason sa iyang nahaunang sugyot nga laslasan ang makalilisang nga expanded value added tax sa lana ug elektrisidad.  Nga gibungul-bungolan sa Malakanyang.  Gipili hinuon ang P500 nga subsidy sa gagmayng mga konsumidor sa kuryente.  Nga gawas nga mas bug-at ug gubot ang pagpanghatag, pipila ray nakapahimus.  Mahimo pa ganing may pangawkaw na sab sa pagpatuman.

            Kon ang Evat pay gilaslasan, makatilaw unta ang tanan, mas daghang kuwarta ang mabubo sa ekonomiya ug mas daghan ang bag-ong mga transaksiyon nga mabuhisan.

-o0o-

            Ang sugyot ni Roxas di hinuon orihinal.  Kinopya lang sa $600 nga tax rebate nga gipatuman ni US President George Bush sa niaging tuig.

            Apan managsama ang tuyo.  Paghatag og dugang kuwarta sa mga konsumidor aron madasig ang ilang gasto ug mabaskog ang ekonomiya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com