Monday, April 25, 2011

Arangkada of Leo Lastimosa for April 26, 2011

        Paugat sa lana
    Tan-awon nato ang labok sa bag-ong pamunoan sa Department of Energy (DOE) nga gipangulohan sa Sugbuanong kalihim nga si Jose Rene Almendras.  Kinsa nangayo og katin-awan sa higanteng mga kompaniya sa lana nganong nipasaka sa ilang presyo sa niaging semana.  Hinaot nga di lang to tungod sa kauwaw nga wa tahura ang panghinaot sa DOE nga papahuwayon ang mga konsumidor sa lana atol sa Semana Santa.
    Sa ilang suwat ngadto sa Chevron Philippines, Pilipinas Shell, Seaoil ug Total, ang DOE nitataw nga ang usbaw nga P0.25 ngadto sa P0.70 matag litro mas taas kay sa ilang kuwentada.  Sa laktod, gipasanginlan sa DOE ang mga kompaniya sa lana nga nanikas ug nagpaburot sa ilang ginansiya.

-o0o-

    Ang gihimo nilang Almendras ug kaubanan sukwahi sa pagpa-ituy-itoy sa karaang liderato sa DOE.  Kansang kanhi kalihim, si anhing Angelo Reyes, nagdumili pagsusi sa mga transaksiyon sa tulo ka higanteng mga kompaniya sa lana.  Bisan gimandoan na sa korte nga ablihan sa DOE ang mga libro sa Petron, Shell ug Chevron tungod sa pasangil sa mga konsumidor nga gimaniobra ang presyo sa ilang mga produkto sa lana, si Reyes niinsistir nga wa siyay gahom sa paglili sa mga transaksiyon sa lana.
    Tininuod na ba ang pangisog nilang Almendras ug kaubanan?  O igo lang nagpa-pogi?  Atubangan sa pasangil sa milintanteng mga pundok nga nakigkonsabo sila sa mga kompaniya sa lana?  Ug sa pagtulisok ni kanhi presidente Gloria Arroyo nga napakyas si Presidente Noynoy Aquino pagpabiling ubos sa presyo sa lana?

-o0o-

    Human nadawat ang suwat sa DOE, ang Chevron ray nitalaw:  Gipatuman dayon ang us-os sa presyo usa ka adlaw human sa pagpatuman sa kontrobersiyal nga uminto niadtong Martes Santo.  Way katin-awan ang Chevron sa kalit nilang pagbalitok.
    Labaw pang way ek ang Shell, Seaoil ug Total sa ilang paugat.  Hinaot nga may kaisog silang Almendras ug kaubanan pagsusi sa kamatuoran.  Ug di lang ni salida nga gipanghinaot nga maka-ulug-ulog sa katawhan hangtod nga matabonan na lang sa mas bag-ong mga kontrobersiya.

-o0o-

    Ulug-ulog man o tininuod, si Almendras wa pa mahuman:
  • Nipasalig siya nga mous-os ang presyo sa lana karong semanaha, ang presyo sa krudo ang labing dako og tidlom, ug malansang presyo sa liquified petroleum gas (LPG); ug
  • Nihatag og iyang kaugalingong kuwentada nga mas barato ang presyo sa mga produkto sa lana sa Pilipinas karon kay sa mga presyo atol sa pamunoang Arroyo, bisan kon ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan karon mas taas pa, tungod sa gubat sa Libya ug sa politikanhong krisis sa giktadura nga mga nasud sa tungatungang sidlakan, kay sa pagsulbong pag-ayo sa presyo tungod sa lapad nga kanihit sa suplay niadtong 2008.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com