Saturday, September 19, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for September 20, 2009

                        BAKAK NGA ADS

 

            Dunay dakong suliran nga giatubang ang industriya sa pagpanibya karon.  Gilokan ming motuki ini.  Apan di sab mahimong pasagdan, kay morag samad nga nagngutngot nga, sa gusto namo o sa dili, kinahanglang atubangon.   Ang akong gipasabot mao ang commercials sa herbal products, nga mao karoy nagdominar (uban sa mga presidentiables) sa nagkalainlaing mga sibyaanan sa radyo ug telebisyon (apil na sa amo) nga padayong nangangkon nga makaayo sa tanang sakit.

Atol ning pagsugod sa pagtimaan sa Cebu Press Freedom Week karong tuiga, tuguti nga mangahas ko sa pagpadayag sa ako ning hisgutan.  Bahala na kon mahimong mawad-an ko og mga higala.  O makulban ko og kaldero.

-o0o-

            Niadtong ako pay tsirman sa Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP) Cebu Chapter, nakigtagbo mi sa kadagkoan sa Bureau of Food and Drugs (BFAD) ug sa mga tiggama sa herbal products.  Gitataw sa BFAD nga way katungod ang mga tiggama sa herbal products sa paghimo og bisan unsang therapeutic claims.

            Human sa tigom, giikogan na ang commercials sa herbal products og "No Therapeutic Claims."  Nga kataw-anan kay ang kinatibuk-ang commercial napulos pangangkon nga makaayo sa tanang grabeng sakit.  Apan wa dasoni sa BFAD ang ilang pasidaan.  Ug ang kinabag-an sa mga sakop sa KBP Cebu Chapter, nga nagsibya sa kuwestiyonableng commercials, di andam nga maoy mohimo sa trabaho sa BFAD.

-o0o-

            Atol sa labing unang Broadcasters Congress sa Sugbo, gipahungaw nakong akong kalibog ngadto sa nasudnong vice chairman sa KBP National, si Ruperto Nicdao sa Manila Broadcasting Co. (MBC).  Nipasabot siya nga katugotan lang ang mga pangangkon sa mga pasyente nga naayo sila sa nagkalainlaing sakit kon makapakita ang mga tiggama og clinical studies nga magmatuod sa ka-epektibo sa ilang mga produkto.

            Matod ni Nicdao ang KBP Cebu Chapter ilang mandoan pagtukod og local ad board.  Nga maoy mo-screen sa commercials sa herbal products ug ubang advertisers.  Naaninaw nako sa mga dagway sa mga tagduma sa mga sibyaanan nga nanambong ang kabalaka sa umaabot nga katalagman.

-o0o-

            Di malalis nga daghang sibyaanan ang nabuhi tungod sa dagkong gahin sa advertising sa herbal products.  Apan mas dako ang responsibilidad sa mga magsisibya sa pagpanalipod sa publiko gikan sa mapalabilabihon nga mga pangangkon.  Inay suklan, mas maayong pangandaman na lang ning daan.

            Nga mohatod nako sa laing kalibogan:  Kon istriktuhon namo ang commercials sa mga pangangkon sa mga tiggama sa herbal products, kutikutihon ba sab namo ang mas grabeng mga pangangkon sa laing pundok nga nagda sa mas dakong puntil sa advertising—ang mga magpapili sa umaabot nga lokal ug nasudnong piniliay?  Lisod nang daan ang pagbaraw sa therapeutic claims sa herbal products, mas lisod pahilumon ang mga politiko nga mangangkon nga silay manluluwas sa nasud ug sa katawhan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com