Saturday, December 04, 2010

Arangkada of Leo Lastimosa for December 5, 2010

        Sekretong di katabonan

    Usa ko sa mahinamon nga nag-atang sa adlaw nga sugdan na pagpagawas ang sekretong mga dokumento sa US Embassy sa Manila nga nakuha sa WikiLeaks.  Ang 1,760 ka cables pulos napada atol sa pamunoan ni kanhi presidente Gloria Arroyo, gawas sa usa nga pinetsahan og Hulyo 19, 1994, dihang si kanhi presidente Fidel Ramos pay nagtungkawo sa Malakanyang.  1,758 ka dokumento gipada tali sa Enero 2005 ug Pebrero karong tuiga.
    Sa kataposan nakong susi samtang nagsuwat ini, wa pay bisan usa ka dokumento mahitungod sa Pilipinas nga namantala.  Wa sa New York Times ug ubang media organizations nga gihatagan og pasiunang kopya sa mga dokumento.  Ni sa nagbalhin-balhin nga website sa WikiLeaks.

-o0o-

    Gibasol ni Julian Assange, ang nagtukod sa WikiLeaks, ang pagpanggukod sa Estados Unidos ug alyadong mga nasud batok nila nga maoy hinungdan sa kalangay sa pagpagawas sa sekretong mga dokumento.  Nikumpisal ang WikiLeaks nga kon makapagawas lang sila og usa ka cable matag oras, maabtan sila og 29 ka tuig una makamantala sa tanang dokumento nga ilang gihuptan.
    Kon mao, kanus-a pa man diay makagawas ang mga dokumento mahitungod sa Pilipinas?  Kon way bag-ong eskandalo nga motumaw sa relasyon sa Pilipinas ug Estados Unidos ug ubang kanasuran, kadudahan kon laktawan ba sa WikiLeaks ang mas makapakugang sa 250,000 ka mga dokumento gikan sa ubang kanasuran.

-o0o-

    Apan sa di pa makaginhawa og luag silang Arroyo ug ubang mga opisyal sa Pilipinas nga nahisgutan gyod sa mga dokumento, angay silang pahinumdoman nga wa nay makahunong ning rebolusyon nga nasugdan ni Assange ug sa Wikileaks.  Bisan kapila pa palagpota sa ilang gigamit nga websites, sayon ra silang makapahibawo sa publiko sa bag-o nilang nahimutangan pinaagi sa Twitter, Facebook ug sa tradisyonal nga media organizations.
    Si Assange may makapa-intriga nga pasidaan:  Kon madakpan o mapatay siya, manguhong sa internet ang tanang kopya sa sekretong mga dokumento nga ila nang giandam sa nagkalainlaing servers.

-o0o-

    Bisan pag gipangita na si Assange sa Interpol ug sa nagkalainlaing kanasuran tungod sa arrest warrants nga giluwatan batok niya, wa siya kapugngi pakigsulti sa mga sakop sa media ug bisan sa mga konsumidor sa media.  Ang bag-ong teknolohiya motino nga di siya mapahilom.
    Ang audio file sa pakighinabi ni Assange sa Time Magazine pinaagi sa Skype dihang gisugdan na pagpagawas ang sekretong mga dokumento mabati dinhi:  http://pdl-stream.timeinc.net/time/audio/2010/assange_audio_120110_dl.mp3.  Nakig-chat sab si Assange sa mga tigbasa sa Guardian, pamantalaan sa Britanya nga nahatagan og pasiunang kopya sa mga dokumento, ug mabasa ang mga pangutana ug tubag dinhi:  http://www.guardian.co.uk/world/blog/2010/dec/03/julian-assange-wikileaks.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com