Arangkada of Leo Lastimosa for June 11, 2011

               Utang sa Kuratong

     ​Sa iyang tinuod nga asawa nga si Alona nga iyang gibiyaan sa Iligan City, Dindo ang iyang angga, Fernando Villanueva Canillo ang tibuok niyang ngan.  Sa iyang bag-ong mga silingan sa Babag, Lapulapu City, siya si Rolando Canillo.  Isip usa sa mga haligi sa Kuratong Baleleng, ang gikaintapang mga tulisan sa Mindanao, siya si Bruno Villanueva, alyas Tambok.

     ​Si Dindo giila sa iyang asawa ug unom ka anak nga buotan.  Hangtod nga nasakpang nakapaanak og laing babaye, si Emma Barongis, taga Ozamis City, ang pugaran sa Kuratong.  Sa iyang mga silingan sa Opon, si Rolando misteryuso apan manggihatagon.  Sa iyang kaubanan sa Kuratong, segun sa kapolisan, si Bruno takos nga pangu apan mabudhion.

          -o0o-

     ​Ang kadaghan sa ngan ug nawong ni Canillo wa katabang pag-alerto sa kapolisan sa iyang presensiya sa Opon.  Niabot siya uban ni Emma ug tulo nila ka gagmayng anak sa Hunyo sa niaging tuig.  Nangabang una sila og bay sa Barangay Canjolao, nga maoy nahimutangan sa base sa Naval Forces Central (Navforcen).  Pagka Septiyembre gisugdan pagtukod ang ilang bay sa Babag.  Labihang paspasa sa trabaho ug way tihik-tihik sa gasto nga nakabalhin na dayon siya pagka Enero.

     ​Duha ka anak ni Canillo, ang 6 ug 4 anyos nga nakalingkawas sa armadong mga lalaki nga nisung sa ilang bay, iyang gipa-eskuyla sa usa ka pribadong eskuylahan sa Opon.  Si Canillo mismo namalit og mga taxi ug multicab ug videokehan.

          -o0o-

​     Ang wa mabantayi sa kapolisan ug mga opisyal sa Opon, gibisto sa kuwarta nga gidudahang bawon ni Canillo sa iyang pagtago.  Dako ug luho ang iyang bay, tulo ang gate ug may tunukong alambre ang taas niyang koral.

     Mga pagduda sa mga silingan napuypoy tungod sa iyang mga gasa.  Gawas sa pagpa-drive sa iyang mga sakyanan, gipanghatagan og pinutos nga taglima ka kilong bugas humay.  Bisan ang mga bugoy sa atbang nabuhong sa gisabod niyang kuwarta alang sa ilang inom ug sumsoman.

          -o0o-

     ​Naabtan og tuig ang Kuratong Baleleng pagtultol niya sa Opon.  Bisan ang pagtabon ni Canillo og toalya ug kawo wa makahabol sa panimhot sa kaubanan nga, segun sa kapolisan, iyang gihikawan sa bahin sa dagko nilang tulis.  Usa ka adlaw sa wa pang pagpamusil, nakatultol nang Kuratong sa ilang bay.

     ​Kay lisod mang lungkabon ang tulo ka gates, gihuwat nila si Canillo nga mogawas.  Nga nahitabo pagka Huwebes sa kadlawon dihang nagkuyog silang Canillo ug Emma pagpangompra sa merkado.  Si Ricky Cadavero, alyas Kambal, "Uncle" sa mga anak ni Canillo, nga giila sa kapolisan nga kauban ni Canillo pagtulis sa SM Dasmariñas sa Cavite niadtong Septiyembre sa niaging tuig, maoy gitumbok nga ni-masaker sa pamilya ni Canillo pagpaningil sa iyang dakong utang nila.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for June 10, 2011

Away sa urban poor

Kon tuohan ang pagpasabot ni Cebu City Mayor Mike Rama, si kanhi city administrator Bimbo Fernandez ang labing sad-an sa iyang pagbiya sa Bando Osmeña-Pundok Kauswagan (BO-PK).  Kay ang Pagtambayayong Foundation Inc. nga iyang gipangulohan maoy nipasaka og mga kasong administratiba, sibil ug kriminal batok ni Rama tungod sa demolisyon sa kabalayan sa sapa sa Mahiga.  Nga maoy gitumbok ni Rama nga nakapahagtos sa kataposang lanot sa iyang kalambigitan sa BO-PK.
Alang ni Rama (1) si Fernandez suod ni Kongresista Tomas Osmeña, ang pangu sa BO-PK; (2) ang pagkiha ni Fernandez niya klarong sugo ni Osmeña; maong (3) di siyang kapabilin sa pundok nga nibukubuko niya.

-o0o-

Maong way nahibung nga si Fernandez ug ang Pagtambayayong karon ang puntirya sa sumbalik ni Rama sa pagka apiki niya sa demolisyon sa Mahiga.  Gipanghimakak man tuod ni Atty. Collin Rosell, bag-ong hepe sa Division for the Welfare of the Urban Poor (DWUP), apan giangkon nga iyang gipa-imbestigar sa Cebu City Legal Office ang mga pasangil sa pagpanguwarta sa Pagtambayayong sa urban poor groups.
Matod ni Rosell makapaalarma ang pasiunang kasayuran nga iyang nahipos batok sa Pagtambayayong:  Sa sinugdanan, gidid-an ang taga Kamagayan nga beneficiaries sa relocation sites sa Cubacob ug Canduman sa Mandaue pagpalit sa luna kon di sila mobayad sa Pagtambayayong nga maoy motukod sa ilang mga bay.  Dihang nagprotesta, gipapalit na sila og mga luna apan gidasok sa ngilit sa mga pangpang ug bakilid.

-o0o-

Apan niangkon si Rosell nga wa siyay katakos pag-imbestigar sa mga pasangil batok sa Pagtambayayong.  Kay bag-o pa siyang natudlo ni Mayor Rama sa katungdanan.  Ug gisubli pa niya ang katakos ug kamatinud-an sa mga kawani nga pulos nag-una niya sa DWUP.
Gawas pa, kinahanglan pa sab niyang itakda ang kinatibuk-ang direksiyon sa iyang buhatan ug sa ilang mga programa.  Aron kaalagaran di lang ang taga Mahiga ug Kamagayan kon dili ang tanang mga kabos sa dakbayan nga kinahanglang ipahimutang og disenteng mga pinuy-anan.  Maong nagpalaban siyang City Atty. Joseph Bernaldez.

-o0o-

Sa iyang bahin, si Fernandez kusganong nihimakak nga gigamit ang iyang pagka city administrator aron pagpugos sa urban poor pagbayad sa Pagtambayayong.  Matod niya ang pamunoan ni kanhi mayor Alvin Garcia, nga wa siyay bisan gamayng influencia, maoy napakyas pagtugyan sa mga luna ngadto sa beneficiaries.
Di sab andam nga moadawat si Fernandez sa kredito nga siya ang nakapalayas ni Rama gikan sa BO-PK.  Apan gihangop niya nga ang panagsungi mahitungod sa urban poor ang nasentro sa panagsungi nilang Rama ug Osmeña.  Matod ni Fernandez naa ra sa mabuot nga mga Sugbuanon kinsay ilang tuohan ug paluyohan:  Ang mga nanggukod o ang mga nanalipod sa mga kabos nga taga dakbayan?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com